LAIKOS

Domanda

Il-qrar waqt il-pellegrinagg mill-bibieb tal-hniena bil-fors irid isir dakinhar/dakilhin?   Grazzi

Tweġiba minn Dun Hector Scerri …

Il-qrara u t-tqarbina mhux bilfors isiru dakinhar li wiehed jghaddi mill-Bieb tal-Hniena.

Fil-Ġublew tas-sena 2000, is-Santa Sede kienet tat ċans ta’ madwar 3 ġimgħat qabel jew wara biex wieħed jaħmel dan. Kif tara, il-Knisja dejjem tipprova tagħmilha mill-aktar faċli biex individwu jibbenefika minn xi grazzja speċjali.

Wieħed għandu wkoll jistqarr il-Kredu u jitlob skont il-fehmiet tal-Papa meta jgħaddi mill-Bieb.

DOMANDA

Nixtieq spjegazjoni ta’ dawn il versi  li huma mehudin mil bibbja .Grazzi

[1Kor:14:34] Bħalma jsir fil-Knisja kollha tal-qaddisin, in-nisa għandhom iżommu s-skiet fil-laqgħa; ma għandhomx permess jitkellmu imma joqogħdu suġġetti, bħalma tgħid ukoll il-Liġi.[1Kor:14:35] Jekk ikunu jridu jitgħallmu xi ħaġa, jistaqsu lil żwieġhom id-dar; ma jixraqx li mara titkellem fil-ġemgħa tal-Knisja]

TWEĠIBA minn Dun Pawl Sciberras

DOMANDA

Xhini d-differenza bejn ‘bniedem’ u ‘bin il-bniedem’ fil-kuntest tas-Salm 143? Bl-Ingliż hija ‘man’ u ‘mortal man’ però xorta għadni ma fhimtx eżattament kif u għaliex.  (Joseph, 22 ta’ Diċembru 2015)

TWEĠIBA

DOMANDA

Ghandi diffikulta biex nifehem ghalfejn biex noffru quddiesa ghal erwieh hemm mahha marbut hlas jew donazzjoni ta’ flus.Naf li is-sacerdot irid ikollu xi forma ta dhul minn xi mkien. Fl-opinjoni tieghi l messagg li qed jasal huwa li biex nissufragaw l-erwieh irridu l-flus. Dawk l-erwieh li hadd ma jhallas quddies ghalihom nahseb li xorta quddiem Alla jistghu jsalvaw.  (Tony Gatt, 12 ta’ Ġunju 2015)

DOMANDA

Smajt saċerdot jgħid li l-kelma, sagrament tfisser sinjal. Issa aħna nemmnu li l-preżenza ta’ Kristu fl-Ewkaristija hija reali mhux sinjal. Allura kif ngħidu li l-Ewkaristija hija sagrament (li tfisser sinjal)?  (Tony Catt, 12 ta’ Ġunju 2015)

———

Il-Museum ta’ Dun Gorg konna nitgħallmu li l-kelma ‘Sagrament’ tfisser “sinjal li jidher ta’ realta’ li ma tidhirx”. Hekk li tbissima jew daħqa fuq il-wiċċ hija sinjal ta’ kuntentizza interna. Jew biex nieħdu eżempju iktar ordinjarju, ir-riħa tfuħ ta’ borma tisjir hija sinjal tat-tjubija tal-ikel !

L-interpretazzjoni popolari u tal-qassisin dwar il-konsagrazzjoni dejjem qanqlet fija kurżita’ biex nifhem il-‘misteru’ tal-ewkaristija. Il-konsagrazzjoni tiġi eżatt fin-nofs tal-Quddiesa, li hi l-aqwa u l-ikbar talba għalina l-insara. Kif nafu iċ-ċelebrant jirrepeti quddiem il-miġemgħa il-kliem ta’ Kristu “Dan hu ġismi li jingħata għalikom; dan hu demmi li jixxerred għall-fidwa tal-kotra”.

Issa aħna nitgħallmu u nemmnu li l-ġemgħa f’għaqda ma’ dawk kollha li jemmnu hija l-Knisja, li hi il-Ġisem Mistiku ta’ Kristu. Mela l-kliem ta’ Kristu japplika wkoll għall-Knisja li hi il-ġisem mistiku tiegħu. Għalhekk nemmnu li l-insara huma msejħa biex jissieħbu fis-sagrifiċċju ta’ Kristu permezz tal-impenn tagħhom fid-dinja, biex “tiġi saltnatu fl-art bħalma hi fis-sema”.

Naħseb li meta ngħidu li Kristu jinsab realment fl-Ewkaristija irridu nifhmu li din hi realta’ sagramentali jew mistika, fis-sens li l-knisja hi il-ġisem (bid-demm u allura bil-ħajja) ta’ Kristu nnifsu permezz tal-Ispirtu s-Santu li jaħdem fiha illum, wara l-mewt u l-Qawmien ta’ Kristu.

Għidt ‘naħseb’ għax m’inix teologu, u għax wasalt għaliha bis-saħħa ta’ dak li tgħallimt mingħand lajċi u qassisin li nfluwenzawni u wara ħafna ħsieb (u dubji) fuq is-suġġett. Lest nisma’ interpretazzjonijiet oħra differenti minn dawk popolari. (I.M.D. Little, 26 ta’ Ġunju 2015)

DOMANDA

Nixtieq inkun naf main fejn gejja l-kelma Madonna ghax nahseb li hemm hafna tifsiriet jekk taqsam il-kelma. Ma Donna. (Godwin Ciantar, 4 ta’ Ġunju 2015)

TWEĠIBA minn Joe Farrugia

Il-kelma, “Madonna” ġejja mil-Latin, “Mea Domina” u dan kien titolu ta’ unur u rispett li kienu jagħtu lin-nisa ta’ ċerta pożizzjoni. Fit-Taljan juzaw “Mia Signora”. Fil-Franċiz insibu “Madame”. Biż-żmien it-titolu (mhux isem) beda jkun użat biss b’sinjal ta’ rispett u qima, għall-Verġni Marija Omm Ġesù.

Sintendi l-kelma ma nsibuha mkien fil-Bibbja, u minħabba dan xi persuni minn denominazzjonijiet insara oħra jikkritakaw lilna l-kattoliċi għaliex nużaw ukoll din il-Kelma għall-Ommna Marija.

Personalment inħoss li l-kelma mhix daqstant maqtuha mill-Evanġelju għaliex għalkemm “Madonna” mhix biblika, madankollu “donna” li fit-Taljan tfisser “mara” tfakkarni fil-Mara li nsibu msemmija darbtejn fl-Evanġelju skont San Ġwann; l-ewwel darba fit-Tieġ ta’ Kana, u t-tieni darba fuq il-Kalvarju, fejn Kristu nnifsu lil Ommu jsejħilha “Mara”.

Bla dubju ta’ xejn dan ma kienx xi nuqqas ta’ rispett minn Ġesù lejn Ommu, imma kliemu jfakkarna f’dik il-Mara li Alla jwiegħed fil-Ġnien ta’ Eden, meta qal lix-xitan, “Inqajjem gwerra bejnek u bejn il-Mara, bejn in-nisel tiegħek u n-nisel tagħha, u Huwa jisħaqlek rasek”.

Dik il-wegħda tal-Missier bdiet it-twettieq attwali tagħha malli Ġesù beda l-ħajja publika tiegħu u allura fit-Tieġ ta’ Kana fejn wettaq l-ewwel miraklu u bdiet l-ewwel komunità nisranija għax “id-dixxipli emmnu fih”. Sabet il-milja tagħha l-opra tal-Fidwa mwettqa minn Ġesù bil-passjoni, il-mewt u l-qawmien tiegħu mill-imwiet. Fiż-żewġ mumenti kienet preżenti b’mod attiv, “il-Mara”, Marija Omm Ġesù u Ommna. (4 ta’ Ġunju 2015)

DOMANDA

Nixtieq nistaqsi liema ktieb gie klassificat mill knisja Kattolika bhala dewterokanonici? Grazzi hafna. (Rosemarie Magru, 17 ta’ April 2015)

TWEĠIBA minn Dun Pawl Sciberras

Tajjeb li qabel nagħti tweġiba għad-domanda tiegħek, għall-benefiċju tal-qarrejja ġenerali, nagħti tifsira tal-kelma dewterokanoniċi. Il-kelma kanoniċi, ġejja mill-Ġrieg kanon mil-Lhudi qaneh, li tfisser qasba (kanna) tal-kejl u tfisser virga li tkejjel biha. Fis-sens bibliku tfisser il-ġabra jew lista tal-kotba magħrufin u aċċettati mill-Knisja bħal Kotba Ispirati.

Hemm il-kotba msejjħa protokanoniċi li dejjem kienu magħrufin u aċċettati bħala Ispirati. Imbagħad hemm oħrajn magħrufa bħala dewterokanoniċi li f’xi żmien, fost il-Kattoliċi stess (fis-seklu II u III) kien hemm xi dubju dwarhom jekk humiex Ispirati, imma li ġew aċċettati bħala kanoniċi iktar tard. Huma għalhekk imsejħa “dewtero”kanoniċi għax daħlu mat-tieni (dewtero) grupp. Dawn huwa:
Mit-Tesment il-Qadim – Tobija, Ġuditta, Makkabin 1 u 2, Baruk, L-Ittra ta’ Ġeremija, l-Ekkleżjastiku (jew Bin Sirak), u xi siltiet mill-Kotba ta’ Ester u ta’ Danjel.
Mit-Testment il-Ġdid – L-Ittra lil-Lhud, l-Ittra ta’ Ġakbu, It- Ittra ta’ Pietru , It-2 u 3 Ittra ta’ Ġwanni, l-Ittra ta’ Ġuda, u l-Apokalissa ta’ San Ġwann.

Bid-definizzjoni tal-Konċilju ta’ Trentu (1546) dawn kienu ġew aċċettati wkoll fil-lista ta’ Kotba Ispirati. Imma dawk li ġew aċċettati bħala kanoniċi wara l-oħrajn fit-Testment il-Ġdid ġew aċċettati fil-kanoni tal-Bibbja Protestanta (flimkien mal-Kanoni iqsar Lhudi għall-kotba tat-Testment il-Qadim). Il-kotba dewterokanoniċi tat-Testment il-Qadim ma ġewx aċċettati mill-Protestanti u baqgħu magħrufa bħala Apokrifi (“moħbija”). Din hi r-raġuni għaliex il-Bibbji Protestanti huma iqsar minn dawk Kattoliċi.

Il-moviment ekumeniku wassal liż-żewġ kurrenti biex jippublikaw flimkien Bibbji Interkonfessjonali, fejn il-kotba tal-Bibbja meqjusa Apokrifi mill-Protestanti jiġi publikati għalihom bejn it-Testment il-Qadim u t-Testment il-Ġdid. (17 ta’ April 2015)