Vanġelu (Lq 23, 35-43): L-aħħar Ħadd tas-sena liturġika niċċelebraw il-festa ta’ Krist Re. Kemm-il saltna u renju qamu u ppruvaw jibqgħu għaddejjin. Ħafna spiċċaw. Liema saltna se tibqa’ sħiħa? Ir-reliġjon tagħna tgħid: is-Saltna t’Alla. Imma rridu nifhmu x’inhi tassew.
Wara l-40 jum fid-deżert Ġesu jiġi ttantat mix-xitan biex iwaqqaf saltna ta’ did- dinja. Xi drabi anki l-poplu ried jagħmluh re. Ġesu jirrifjuta, għax kienu qed jifhmu renju bħal ta’ did-dinja. Ix-xitan iħallih, imma kellu f’rasu jerġa’ jipprova. Luqa jgħidilna: “Ix-xitan daħal f’Ġuda.” Il-ħajjen jippreżenta ruħu bħala ħabib, allejat. Jgħid lil Ġesu: “Ara kemm hawn ħakkiema nġusti. Int intelliġenti, kapaċi tqanqal is-sentimenti tal-poplu, u għandek il-mezzi kollha biex twaqqaf saltna ġdida li tfarrak is-saltniet l-oħra. Biss trid tinxteħet quddiemi”: fi kliem ieħor “trid taċċetta s-suġġerimenti tiegħi. Jekk trid tmexxi trid tinganna u tisfrutta, għax jekk tkun onest u ma taħsibx fik innifsek imma fil-ġid tal-oħrajn biss, ma tagħmel xejn. Jekk tisma’ minni jkollok il-poter, titla’ fil-għoli, u tiġi servut mhux isservi.” Ġesu dejjem jirrifjuta dil-kwalita ta’ saltna. Ġuda jbiegħ lil Ġesu biex mingħalih jisfurzah jirbaħ fuq l-għedewwa u jipproklama ruħu re potenti. Ġesu juri lil kulħadd x’saltna hi tiegħu: fuq salib.
Fit-Testment il-ġdid din it-tema nsibuha 120 darba, 90 minnhom minn fomm Ġesu stess. Anki Pilatu tħawwad għax l-unika saltna li kien jaf kienet dik ta’ Tiberju. Meta Ġesu pprova jispjegalu r-renju tiegħu, ma setax jifhem. U bħalu ħafna oħrajn, anki llum, jippretendu li Ġesu jkun re bħal ta’ did-dinja. Ġesu juri l-palazz tiegħu – il-kalvarju, post ta’ kastig u mistħija; tron – salib; kortiġjani u paġġi bl-inkini tagħhom = nies li jinsultaw u jiddieħku b’Ġesu; il-porpra, il-kappa u ilbies fin ieħor -kompletament għeri; il-bodyguards = żewġ ħallelin. Li kien għax-xitan, Ġesu kien jinżel minn fuq is-salib, imma mbagħad is-salvazzjoni ma kinitx isseħħ. Ġesu jibqa’ fuq is-salib sal-aħħar. Għalkemm f’għajnejn in-nies kien jidher renju tellief, Ġesu jrid jurina li hekk ikun renju rebbieħ. Is-salib joffrilna test tal-fidi. Fis-silta nsibu tliet gruppi ta’ spettaturi:
- Il-poplu – kienu qed iħarsu, kwieti – ma jistgħux jifhmu kif jista’ jkun Ġesu ġwejjed hu l-Messija, bin David. Aktar tard imma Luqa jgħid: “Marru lejn id-dar iħabbtu fuq sidirhom”. Qisu qed jitħassru dan il-poplu, għax il-mexxejja m’aċċettawx it-tagħlim ta’ Ġesu u ma ppreparawx sew lill-poplu. Minn flok kienu jgħidu: “Il-Messija kellu jkun superman. Ġesu mhux superman, mela mhux hu l-Messija.” Mela llum aħna għandna d-dover li l-ewwel nifhmu sew li renju li jiddomina bil-forza se jintemm; imma renju fejn wieħed jagħti ħajtu għall-oħrajn, fejn jirrenjaw ukoll l-imħabba u l-vera paċi, hu renju li jibqa’ għal dejjem. U mbagħad dal-kunċett irridu ngħadduh lill-oħrajn. Huma jridu jagħżlu bejn it-tnejn.
- Il-kapijiet: “Salva lilek innifsek”. Huma kienu l-veru kaġun tal-kundanna ta’ Ġesu. Issa qed jgħidu: “Inżel minn hemm u nemmnu fik.” Kieku Ġesu obdihom kien jirrappreżenta lil Alla qawwi u li jiddomina – il-kuntrarju tax-xbieha kollha t’Alla li Ġesu ġie biex jurina: Alla li jservi – din hi l-vera vittorja. Hawn reġa’ għandna x-xitan li permezz tal-kapijiet qed jgħid lil Ġesu: “Aħseb fik innifsek. Salva lilek innifsek biex twaqqaf is-saltna tiegħek.” Naturalment, kif rajna, dan kien ikun renju tad-dinja.
- Is-suldati: jiddieħku bih u joffrulu l-ħall. Kienu merċenarju Sirjani, msieken ‘il bogħod mill-familja, iservu lir-Rumani bi ftit flus. Għalhekk, fejn jistgħu kienu nġusti mal-Lhud għax razza differenti. Jisfruttaw id-debboli għax jemmnu f’renju fejn il-forza, il-poter u l-flus ituk suċċess. E.g. Meta ġie l-bżonn biex jgħinu lil Ġesu bis-salib sfurzaw liċ-Ċirinew, u mhux jitqanżħu huma. Ix-xitan jinqeda b’dawn ukoll biex ikompli bit-tentazzjoni: “Jekk inti r-re tal-Lhud, salva lilek innifsek. Jekk se tkompli għall-forza tirrispondi bl-imħabba, se tfalli.” Anki llum ix-xitan jinkarna ruħu f’xi wħud li jirranġunaw l-istess.
Il-kitba fuq is-salib: xhieda u konferma li l-Messija mhux kif pinġewh il-Lhud imma kif ried Ġesu li jkun: qaddej li jsofri u jagħti ħajtu. U min jimxi warajh irid iwieġeb għall-mibegħda bl-imħabba. Ikona Griega turina Ġesu fuq is-salib bħala għarus innamorat mal-umanita. Ikona oħra mhux INRI għandha iżda “Ir-Re tal-Glorja”. Il-glorja t’Alla qed turi ruħha fl-imħabba kbira li għandu għall-bnedmin. Mela mhux re li jwaddab is-sajjetti u n-nar, imma anki l-offiżi ta’ l-għar midneb iweġibhom bl-imħabba. Dan hu l-għarus tassew, ir-Re tal-glorja. L-ikona turi lil Ġesu wieqaf, b’għajnejh u ħalqu magħluqin. I.e. dak kollu li kellu jgħid fuq l-imħabba qalulna. Ġesu jidher ukoll nofsu fil-qabar, li hu forma ta’ ambone, għax minn issa ‘l quddiem se tibda tixxandar il-kelma tiegħu. Aħna li nisimgħuha rridu nikkontemplawha sew biex nifhmu u nagħżlu s-Saltna t-tajba. Fil-quddiesa, il-frażi “Dan hu l-Ħaruf t’Alla…” hija stedina biex ningħaqdu mal-Ħaruf u s-Saltna awtentika tiegħu.
- Iż-żewġ ħallelin: wieħed jinsultah bħall-kapijiet u s-suldati. Jirrepeti l-kliem tax-xitan: “Salva lilek innifsek..” Is-saltniet il-ħżiena huma kriminali għax jgħassru u kull tant anki joqtlu għall-poter. L-ieħor ma jaċċettax dil-proposta u jgħidlu: “Int ma tibżax minn Alla. Ma tridx tifhem il-pjan t’Alla għall-bniedem. Aħna ħaqqna l-kastig imma dan m’għamel xejn ħażin.” Imbagħad isejjaħ lil Ġesu b’ismu. Rari nsibuha din fl-evanġelji għax turi li dan qed iqis lil Ġesu bħala ħabib. “Ftakar fija…” mela fehem x’kienet tassew is-saltna ta’ Ġesu. Kull midneb “qatel” xi ftit lil ħuh bl-inġustizzji, malafama, zekzik, eċċ. Mela dal-ħalliel qed jirrapreżentagħna, u bħalu rridu nduru lejn Kristu u ngħidulu: “Issa li qiegħed fil-glorja introduċina għar-renju tiegħek; erfagħna mir-renji ħżiena li kuljum jittantawna biex inħaddnuhom.” Il-ħalliel jitlob lil Ġesu: “Ftakar fija..” Ġesu jwieġeb: “ILLUM…” Aħna wkoll jekk nagħżlu sew, se mmorru l-Ġenna. Il-kelma Paradiso tfisser ġnien kbir mimli ħajja, sbuħija, ilma ġieri, kullimkien iħaddar b’siġar, pjanti u fjuri jfuħu.
Ref: lachiesa.it/liturgia/data/omelie/padre fernando armellini