Il-ħajja wara l-pandemija

Fl-aħħar jiem ta’ Mejju, il-Vatikan ħareġ ktieb ta’ 66 paġna “La Vita dopo la Pandemia” li fih il-Kardinal Czerny jistudja sewwa tmien diskorsi riċenti tal-Papa Franġisku, li huwa jseħilhom “messaġġ wieħed”..

Hawn taħt issib daħla għall-ktieb tal-Kardinal Czerny u traduzzjoni tiegħu għall-Malti minn Patri Silvestru Bonavia ofm cap.

Papa Franġisku, mill-Għid ‘l hawn, bagħat messaġġ qawwi lid-dinja kollha “lil-bnedmin ta’ rieda tajba”. Hu jgħid kif nistgħu, u għandna, nagħtu sehemna lkoll għall-bini ta’ dinja aħjar wara li neħilsu mill-pandemija tal-COVID-19. Dan il-virus mikroskopiku li ma jidhirx uriena min aħna u l-qagħada li ninsabu fiha. Wriena, jtenni l-Papa kemm għandna qawwa biex ilkoll FLIMKIEN nibnu di dinja ġdida ħielsa minn virus ieħor li ma jidhirx imma li qed jifni parti kbira mid-dinja: il-virus tal-egoiżmu u l-indifferenza.

Fl-aħħar jiem ta’ Mejju, il-Vatikan ħareġ ktieb ta’ 66 paġna “La Vita dopo la Pandemia” li fih il-Kardinal Czerny, imwieled iċ-Ċekoslovakkja, u li l-ġenituri ħaduh żgħir emigranti l-Kanada. Hemm studja u sar Ġiżwita u ddedika ħajtu biex itejjeb u jsaħħaħ dawk il-valuri fundamentali tal-bnedem biex jgħix ħajja aħjar.

Nafu kemm bnedmin ġew imħollija lura u huma neqsin minn ħtiġijiet bażiċi. Fi speċi ta’ daħla ta’ 15 il-paġna f’dan il-ktieb, il-Kard. Czerny jistudja sewwa tmien diskorsi tal-Papa, li jseħilhom “messaġġ wieħed”. Fihom juri x’għandu jkun is-sehem ta’ kulħadd: nies fl-awtorità u nies fil-ħajja ordinarja biex ngħinu ħalli dan “il-virus” irqieq u li ma jaqax taħt l-ebda mikroskopju jiġi meqrud.

Ma nistgħux nerġgħu lura għall-ħajja hekk imsejħa “normali” ta’ qabel. Ma kienet normali xejn! Irridu l-ewwel neqirdu dan il-virus: irridu nittendu bih, inkunu konxji tiegħu, nagħarfu kif qed imermer ħajjitna u s-soċjetà tagħna u nimpenjaw ruħna u l-forzi u r-riżorsi kollha li għandna biex neqirduh. Imbagġħad il-ħajja tkun tassew normali.

Aqra bil-mod din id-daħla hawn u d-diskorsi jew kitbiet l-oħra tal-Papa.

IL-ĦAJJA WARA L-PANDEMIJA

Prefazzjoni tal- Kardinal Michael Czerny, SJ

DIVERSI IMMA MGĦAQUDIN

Fl-ewwel xhur tas-sena 2020, Papa Franġisku rrifletta spiss dwar il-pandemija tal-Coronavirus li tferrxet sewwa fil-familja umana. Hawn huma miġbura tmien testi li xxandru bejn is-27 ta’ Marzu u t-22 t’April. Ma’ min tkellem, u kif tkellem? X’qal, u għaliex?

Lil hemm mill-okkażżjoni proprja tagħhom, dawn it-tmien testi jistgħu jinqraw flimkien bħala żvilupp waħdieni tal-ħsieb tiegħu u bħala messaġġ għani lill-umanità. Din il-ġabra għandha żewġ għanijiet. L-ewwel huwa dak li jissuġġerixxi direzzjoni, il-mod kif jinqraw u jagħti linji gwida biex nibnu mill-ġdid dinja aħjar li tista’ titwieled minn din il-kriżi tal-umanità. It-tieni skop huwa li, qalb din il-ħafna tbatija u tħassib, niżirgħu it-tama għax qisna mitlufin. Il-Papa jibbaża b’mod ċar din it-tama fuq il-fidi, “għaliex ma’ Alla, il-ħajja ma tmut qatt” (1).

Nibdew bil-messaġġ Urbi et Orbi, li huwa titlu ta’ kwalità ta’ diskorsi papali bi tradizzjoni twila. Għal darbtejn fi 17-il jum, Papa Franġisku dar b’mod solenni lejn il-belt (Urbi) ta’ Ruma, li tagħha huwa l-Isqof, u għad-dinja kollha (orbi): l-ewwel fis-27 ta’ Marzu, okkażżjoni li bħalha qatt ma seħħet qabel, fit-talba straordinarja ta’ adorazzjoni fi Pjazza San Pietru; u t-tieni f’Ħadd il-Għid il-Kbir, kif dejjem iseħħ, u kien it-12 t’April.

Fl-Urbi et orbi il-Papa jistiedem lill-umanità kollha tisma’ bl-attenzjoni, b’mod inklusiv bħalma sar fl-enċiklika Laudato si’ fl-2015: “Nixtieq nindirizza lil kull persuna li tgħix fuq din il-pjaneta” (2). Hekk ukoll id-diskors Querida Amazonia ta’ Frar 2020, li fih kellem “lill-poplu t’Alla u lill-bnedmin kollha ta’ rieda tajba”.

Għalkemm din tapplika għal żewġ testi biss li qed nikkunsidraw f’dil-ġabra, l-Urbi et orbi, b’xi mod, hija l-kwalità speċjali tat-tmien diskorsi u kitbiet kollha miġbura hawn dwar il-kriżi COVID-19. Fihom il-Papa jitkellem dwar il-bżonnijiet u dwar it-tbatijiet tal-persuni fil-qagħadiet ħafna differenti tal-post; u dan jagħmlu b’mod mill-aktar personali, li tħossu, b’mod impenjattiv u mimli tama.

Barra dan, dawn huma messaġġi tassew universali, mhux biss għax il-virus jhedded lil kulħadd mingħajr ma jħalli barra lil ħadd, imma fuq kollox għaliex id-dinja wara l-COVID-19 trid isseħħ minn kulħadd. Dawn it-tmien testi juru kif irridu niffaċċjaw b’mod ħaj, li ma nħallu ’l ħadd ’il barra, kif dejjem juri Papa Franġisku. Hekk ma nirriduċux il-persuni kollha għal ħaġa waħda li tgħodd, inkejjlu fuqha u norjentaw fuqha waqt li oħrajn jitħallew barra; imma ngħaqqdu lil kulħadd flimkien f’umanità waħda u spirtu wieħed. Imbagħad, b’iktar ħeġġa u b’mod li nieħdu ħsieb kulħadd, il-Papa jisfida lil kulħadd – ma jimpurtax jekk hux nies li jistgħu jinfluwenzaw lil oħrajn jew nies ta’ kundizzjoni umli, – u jkollna l-kuraġġ li nagħmlu l-ġid u nagħmluh aħjar. Aħna nistgħu, aħna għandna dmir inwettqu dan!

“Minn dan il-kolonnat li jħaddan lil Ruma u d-dinja tinżel fuqkom, bħala tħaddin li jfarraġ, il-barka t’Alla” (3). Il-barka Urbi et orbi tinżel fuq il-mexxejja tal-Istati u tal-gvernijiet, dawk li jieħdu d-deċiżjonijiet tad-dinja, “dawk li għandhom l-awtorità”, dawk l-ipprivileġġjati li huma “sehem ċkejken mill-umanità li mxiet ’il quddiem, waqt li l-parti l-kbira ġiet imħollija lura” (5). Il-Papa jqiegħed għad-diskussjoni u joffri sfida “lil dawk li huma responsabbli mill-konflitti” (6) u “dawk li jżommu l-poter ekonomiku” (7). “Nagħmel kuraġġ lil dawk kollha li għandhom responsabbiltjiet polititiċi biex jingħataw b’mod sħiħ għall-ġid komuni” (8), itenni Papa Franġisku, u ħafna pajjiżi ġa fil-fatt qasmu għarfien u riżorsi ma’ oħrajn. Fl-istess waqt, il-Papa juri r-radd il-ħajr u l-imħabba tiegħu “għal dawk li bla serħan jaħdmu l-ħin kollu biex jaraw li s-servizzi essenzjali u meħtieġa għall-ħajja jibqgħu jingħataw, lil dawk li jieħdu ħsieb il-forzi tal-ordni u dawk tal-militar li f’bosta pajjiżi taw sehemhom biex iħeffu d-diffikultajiet u t-tbatijiet tal-popolazzjoni” (9).

F’din il-ġabra tassew unika, Papa Franġisku jisma’ u jħares ukoll lejn dawk il-ħafna li fil-fatt ma jidhrux u huma mġegħela jisktu. Fil-Għid jikteb lill-movimenti u lill-organiżazzjonijiet oħra dwar l-ekonomija informali jew popolari: “Iċ-ċivilta tagħna … teħtieġ bidla fil-mod kif taħseb, fil-mod kif tibda ħajja ġdida mill-qiegħ. Intom il-bennejja indispensabbli ta’ din il-bidla li issa ma tistax tiġi mħollija aktar għal żmien ieħor” (10).

B’messaġġ qasir, il-Papa jtenni: “Nixtieq insellem lil dawk kollha li jbiegħu l-gażżetti fit-toroq li għadd kbir minnhom m’għandhomx saqaf fejn jistkennu, persuni li huma ħafna emarġinati u bla xogħol fiss” (11). Din hija aktarx l-ewwel darba li din il-klassi ta’ nies xi ħadd ħaseb fihom u fuq kollox huma indirizzati b’rispett; u l-Papa jkompli: “Inħarsu, f’dan il-waqt, lejn min hu aktar fqir minna u jista’ jgħin lilna lkoll biex insiru aktar konxji ta’ dak kollu li tassew qed jiġri u tal-qagħada vera tagħna” (12). Fil-waqt li jdur direttament fuq kulħadd u fuq kull wieħed u waħda, mhux mill-għoli jew fl-astratt, Papa Franġisku jnewwel idu b’imħabba u b’mogħdrija biex jagħmel tiegħu ukoll it-tbatija u s-sagrifċċju ta’ tant oħrajn: “Il-Mulej Sid il-ħajja jilqa’ fis-saltna tiegħu il-mejtin u jagħti faraġ u tama lil min għadu sa issa fil-prova, speċjalment lill-anzjani u lill-persuni weħidhom. Huwa jara li ma jonqosx il-faraġ tiegħu u l-għajnuniet meħtieġa lil dawk li jinsabu f’qagħadiet partikulari ta’ vulnerabiltà, bħal min jaħdem fid-Djar ta’ Kura, jew dawk li jgħixu fil-binjiet tal-militar jew fil-ħabsijiet (13). U l-lista tkompli: “It-tobba, l-infermiera, dawk li jaħdmu fl-istorijiet, dawk li huma mpjegati fit-tindif, dawk li jgħinu lill-oħrajn, l-impjegati tat-trasport pubbliku jew min hu mpjegat biex iġorr, il-qawwiet tas-sigurtà, il-volontarji, is-saċerdoti u r- reliġjużi” (14). U mhux inqas “ommijiet u missirijiet, nanniet, għalliema li juru liż-żgħar tagħna, b’ġesti ċkejknin u ta’ kuljum, kif jiffaċċjaw u jkomplu f’din il-kriżi biex ikunu jistgħu jadattaw rwieħhom fid-drawwiet ġodda, jerfgħu ħarsithom ’il fuq u jqanqluhom biex jitolbu” (15)

Il-Papa juri solidarjetà: “Kemm huwa diffiċli tibqa’ d-dar għal min jgħix f’binjiet żgħar u fqar jew min anqas għandu sodda fejn jistrieħ. Kemm huwa iebes għall-immigranti, għall-dawk il-persuni li m’għandhomx libertà jew dawk li qed jippruvaw jinħelsu minn xi forma ta’ dipendenza” (16). “Naħseb fuq dawk il-persuni, fuq kollox in-nisa, li jkattru l-ikel fil-kċejjen popolari, isajjru b’żewġ basliet u pakkett ross daqsxejn stuffat tajjeb għal mijiet ta’ tfal żgħar, naħseb fil-morda u fl-anzjani, … fil-bdiewa u dawk dawk li jkomplu jikkultivaw l-għelieqi żgħar tagħhom biex jipproduċu ikel mingħajr ma jeqirdu n-natura, mingħajr ma jikkapparaw għalihom infushom il-prodott u bla ma jispekulaw fuq il-ħtiġijiet essenzjali tal-ħajja tan-nies” (17).

Għalhekk, xi jgħid il-Papa, u għaliex? Fuq kollox, “l-alternattiva hi l-egoiżmu fl-interessi partikulari u t-tentazzjoni li mmorru lura lejn l-imgħoddi, bir-riskju li nqegħedu fi prova iebsa l-mod li ngħixu flimkien b’mod paċifiku u l-iżvilupp tal-ġenerazzjonijiet li ġejjin qribna” (18); u flimkien ma’ dan hemm “il-periklu għal min baqa’ lura. Ir-riskju huwa li hawn virus li qed jolqotna aktar agħar, dak tal-egoiżmu u l-indifferenza” (19).

“Dak li qed jiġrielna issa jolqotna sewwa fil-laħam il-ħaj” (20) u lkoll nagħarfu lilna nfusna “bħala parti minn familja waħda li jeħtieġilna nsostnu lil xulxin” (21). Wasal il-waqt li nwarrbu dak li ma jagħmilniex indaqs, li nfejjqu l-inġustizzja li timmina l-għeruq tas-saħħa tal-umanità kolha” (22).

Wasal il-waqt li nħejju ruħna għal bidla mill-għeruq f’dinja wara l-COVID. F’nota li l-Papa kiteb b’idu stess lil wieħed imħallef Arġentin, huwa jisħaq: “Huwa importanti li nħejju twieħna għal wara l-COVID” (23). U f’intervista dan l-aħħar, li mhix hawn f’din il-ġabra, li fiha t-tweġibiet tiegħu għall-mistoqsijiet ta’ ġurnalista Ingliż, il-Papa jafferma li “iż-żmien ta’ wara ġa beda juri li huwa traġiku, ta’ tbatija, u għalhekk jaqbel naħsbu sewwa fuqu minn issa stess” (24).

Bħala membri tal-familja waħdanija tal-bnedmin u dawk li qed ngħixu fid-dar waħdanija u komuni tagħna lkoll, l-egoiżmu perikuluż qiegħed jinfetta wisq aktar lilna meta nqabbluh mal-istess COVID-19. “Inqasna mir-responsabbiltà li nħarsu u namministraw l-art. Biż-żejjed tħares lejn ir-realtà bis-serjetà biex tara kemm id-dar tagħna komuni sejra għall-agħar bil-kif. Aħna ħammiġnieha u sraqnieha, fil-waqt li qegħedna f’periklu l-ħajjitna stess… M’hemmx futur għalina jekk neqirdu l-ambjent li jsostnina” (25). Issa, quddiem din il-pandemija, sperimentajna b’mod wiesgħa u ħaj li aħna lkoll responsabbli flimkien f’din il-vulnerabbiltà. Parti kbira mill-umanità wieġbet għal din il-vulnerabbiltà b’determinazzjoni u solidarjetà. Urejna li nistgħu nagħmluh dan, li nistgħu nbiddlu, u issa jmiss lielna li nbiddlu dawn l-atteġġjamenti f’konverżjoni permanenti; u b’rieda soda u solidarjetà niffaċċjaw theddid akbar li jista’ jkollu effetti li jdumu aktar. Wasal ukoll il-waqt li nirriflettu fuq il-ħidmiet ekonomiċi u fuq ix-xogħol. Li nerġgħu lura għal dak li kien isir qabel il-pandemija jidher li hija l-iktar għażla ċara u prattika, imma għaliex ma ngħaddux għal xi ħaġa aħjar? Għaliex inkomplu ninvestu fiż-żejt, fil-kultura waħdanija u fil-qerda tal-foresti li jġibulna x-xita meta nafu li dan qed jiggrava l-kriżi tagħna tal-ambjent? Għalfejn nibdew mill-ġdid bl-industrija tal-armamenti, bil-ħela tal-biża’ ta’ riżorsi u l-qerda bla bżonn? Il-Papa huwa mħasseb “mill-wiċċ b’ieħor ta’ wħud mill-politiċi li jgħidu li jridu jaffrontaw il-kriżi… u waqt li jitkellmu dwar dan jibnu l-armamenti” (26). Mingħajr dubju neħtieġu “armi” imma armi ta’ tip differenti biex niġġieldu l-mard u nħeffu t-tbatija, u nibdew qabel kollox minn dak kollu li huwa meħtieġ fil-kliniċi u fl-isptarijiet tad-dinja kollha. Bil-kuraġġ kollu naħsbu barra mill-iskemi! Wara dak kollu li ġa għadda din is-sena, m’għandux ikollna biża’ li nidħlu b’avventuri f’toroq ġodda u nipproponu soluzzjonijiet li jwasslu għal tibdil ġdid.

Mingħajr dubju, il-ħidma tas-servizzi fis-saħħa titlob il-għarfien, il-għajnuna u t-tiġdid. Il-pandemija wrietna kemm din l-għajnuna hija fundamentali u strateġika. Madankollu, f’ħafna pajjiżi dan huwa settur minsi: is-salarji huma baxxi, il-personell fl-isptarijiet m’humiex biż-żejjed, il-ħinijiet tax-xogħol huma tqal, jonqos kuntratti u ftehim aħjar. Ħafna ħaddiema jaħdmu f’qagħadiet prekarji: “Intom ħaddiema ta’ dan it-tip, indipendenti jew tal-ekonomija popolari m’għandkomx salarju fiss biex tiffaċċjaw dan il-mument” (27). Ħafna huma immigranti.

Għaliex dawk li jaħdmu f’oqsma oħra li jagħtu sehem soċjali ħafna inqas importanti, jaqilgħu wisq aktar mill-ħaddiema fil-qasam tas-saħħa? Barra minn dan, meta jingħata valur lix-xogħol ta’ għajnuna, dan jista’ jtejjeb ħafna aktar il-qagħada tan-nisa, meta nafu li, f’dan il-qasam, dawn huma ħafna aktar fin-numru: dan huwa motiv ieħor biex dan ix-xogħol ma jibqax aktar mogħti l-ġenb. Ejjew nuru l-istess ħeffa li ntweriet biex b’suċċess inwaqqfu t-tixrid tal-virus biex ukoll insaħħu s-settur kollu tal-ħidmiet tas-saħħa. Dan il-pjan għandu jkun mifrux ukoll fis-setturi kollha li jmissu miegħu. “Ħafna minnkom jgħixu jum b’jum mingħajr ebda garanzija legali li tħarishom” (28). Dawn huma l-ħaddiema b’ħarsien inqas waqt il-kwarantina, ukoll jekk ħafna minnhom iwettqu ħidma essenzjali daqs dawk li għandhom xogħol stabbli. “Bejjiegħa li jimxu mat-toroq, dawk li jiġbru l-iskart, dawk li jaħdmu fil-ġostra, bdiewa żgħar, benneja, ħajjata, ħafna li jagħmlu xogħol ta’ għajnuna…u li għalihom… il-kwarantina hija insopportabbli” (29). Il-Papa jitlobna li nuru kuraġġ fil-ġdid, nesperimentaw soluzzjonijiet ġodda u nieħdu toroq ġodda.

Fil-waqt li nħarsu ’l quddiem, ejjew naqraw is-sinjali li l-COVID-19 wriena b’mod ċar. Ma ninsewx kemm it-telf ta’ kuntatt uman f’dan il-perijodu faqqarna b’mod profond, meta ġejna mifruda mill-qraba, mill-ħbieb, minn sħabna tax-xogħol u fuq kollox mill-familja u xejn anqas il-krudeltà kbira ħafna li ma stajniex nakkumpanjaw fl-aħħar mumenti ta’ ħajjithom lil dawk li kienu qed imutu u li wara nibkuhom kif jixraq. Ma neħduhiex din bħala ħaġa aċċettata li fiż-żmien li ġej nistgħu mill-ġdid noqogħdu flimkien, imma niskopru kif insaħħu sa minn issa din il-possibiltà. L-isfida u t-tibil tal-industriji attwali, il-għarfien tax-xogħol informali u t-tisħiħ tal-ħidma fl-assistenza tas-saħħa huma issa għall-ordni tal-ġurnata f’dak li għandu jsir politikament. “Nittama li l-gvernijiet jagħarfu s-sinjali teknokratiċi (li jqegħedu fiċ-ċentru l-Istat jew is-suq) m’humiex biż-żejjed biex jaffrontaw din il-kriżi jew il-problemi l-oħra kbar tal-umanità. Issa, aktar minn qatt qabel, huma l-persuni, il-komunitajiet u l-popli li għandhom ikunu fiċ-ċentru, mgħaqudin biex ifejjqu, biex jikkuraw u biex jaqsmu kollox flimkien” (30). Hekk issa fhimna li kulħadd huwa mdaħħal flimkien u implikat minħabba l-COVID-19: id-diżugwaljanza, is-sħana globali u t-tmexxija ħażina jheddu lil kulħadd. Nifhmu wkoll li ma nistgħux nerġgħu lura għall-forom u għas-sistemi li jqegħedu fil-periklu d-dinja kollha. Il-ħajja tagħna wara l-pandeminja ma għandhiex tkun kopja ta’ dik li kienet qabel; imma għandha tmur aktar ’l hemm minn dawk li mingħajr proporzjon ibbenefikaw minnha. “Nużaw ħniena ma’ min hu l-inqas b’saħħtu: hekk biss nibnu dinja ġdida” (31).

Il-COVID-19 offrielna okkażżjoni biex neżaminaw l-egoiżmu u l-kompetizzjoni; u t-tweġiba hija din: jekk inkomplu naqblu u wkoll nesiġu kompetizzjoni bla rażan bejn l-interessi individwali, dawk ta’ gruppi u dawk nazzjonali fejn dawk li jitilfu jiġu meqruda, hekk fl-aħħar dawk li jirbħu huma wkoll jintilfu flimkien mal-oħrajn, għaliex dan il-mudell mhux sostenibbli fil-livelli kollha: mill-virus mikroskopiku sal-kurrenti tal-oċean, mill-atmosfera għar-riservi tal-ilma ħelu. Era ġdida ta’ solidarjetà trid tara l-bnedmin kollha fuq l-istess livell ta’ dinjità: kull wieħed u waħda huma msejjħa biex jerfgħu r-responsabbiltà proprja u jagħtu sehemhom jew sabiex kulħadd, kull wieħed u waħda għalih jew għaliha, l-oħrajn u l-ġenerazzjonijiet futuri, jistgħu jkunu aħjar.

Flimkien ma’ din il-mira, ma’ dan l-impenn għall-ħidma, Papa Franġisku juri kemm hija ħaġa fundamentali t-talb biex nindirizzaw ħarsitna għat-tama, fuq kollox meta din tonqos u jkun hemm il-periklu li tiġi mirbuħa. “Kemm nies jitolbu, joffru u jidħlu għall-ġid ta’ kulħadd. It-talb u l-qadi fis-skiet: dawn huma l-armi tagħna biex nirbħu” (32). Waqt li kien qed imexxi d-dinja f’adorazzjoni nhar is-27 ta’ Marzu, il-Papa għallimna xi jfisser nitolbu:

nisimgħu, inħallu lilna nfusna niġu mċaqalqin minn dak li nkunu qed ngħixu, naffrontaw il-maltemp u s-skiet, id-dlam u x-xita, inħallu s-sireni tal-ambulanzi jiddisturbawna;
nagħarfu mill-ġdid li aħna m’aħniex suffiċjenti minna nfusna u għalhekk nafdaw f’Alla;
nikkontemplaw il-Ġisem ta’ Kristu biex inkunu msawwrin mill-mod tiegħu kif jagħmel l-affarijiet, niddjalogaw miegħu biex nibqgħu nakkumpanjaw u nsaħħu lill-oħrajn kif għamel Huwa nnifsu;
nitgħallmu minn Ġesù nerfgħu s-salib flimkien miegħu sabiex ngħannqu t-tbatija tal-ħafna;
fid-dgħufija tagħna nimitaw lilu sabiex, bis-saħħa tan-nuqqas ta’ ħila tagħna, is-salvazzjoni tidħol fid-dinja;
inħarsu lejn Marija, “Saħħa tal-Poplu u Kewkba fil-baħar imqalleb” u nitolbuha tgħallimna ngħidu l-Iva tagħna kull jum, dejjem imħejjija li nkunu disponibbli b’mod konkret u ġeneruż.

Hekk, t-talb isir it-triq biex niskopru kif insiru dixxipli u missjunarji llum, ninkarnaw f’ħajjitna l-imħabba mingħajr kundizzjonijiet f’ċirkustanzi differenti ħafna għal kull bniedem u għal kull maħluq. Din il-mixja tista’ twassalna lejn dehra ġdida tad-dinja, tal-kontradizzjonijiet u l-tal-possibiltajiet tagħha; tista’ tgħallimna wkoll, jum wara ieħor, kif nibdlu r-relazzjonijiet tagħna, l-istili tal-ħajja tagħna, dak li aħna nistennew u l-modi politiċi tagħna li mbagħad iwassluna lejn l-iżvilupp uman sħiħ u l-milja tal-ħajja.

Għalhekk is-smiegħ, il-kontemplazzjoni, it-talb huma parti sħiħa mill-ġlieda biex kulħadd ikun indaqs, ma jkunx hemm dawk li jitħallew barra u biex jinstabu dawk l-alternattivi sostenibbli fil-konfront tal-ħajja . Papa Franġisku jdur lejn kull min jaqra din il-ġabra, lejn kull komunità u soċjetà, Urbi et orbi, (jiġifieri lejn il-Belt u lejn id-dinja kollha), u jtenni: “Nitlob għalikom, nitlob magħkom u nitlob ’l Alla Missierna li jberikkom, jimliekom bi mħabbtu, iħariskom tul dil-mixja, waqt li jagħtikom it-tama li hija dik il-qawwa li tgħinna ma naqgħux u li ma tidħakx bina” (33).

NOTE

1 Messaggio Urbi et orbi durante il Momento straordinario di preghiera in tempo di epidemia. “Perché avete paura?”, Sagrato della Basilica di San Pietro, 27 marzo 2020.

2 Let. enc. Laudato si’, 25 maggio 2015, 3.

3 Perché avete paura?, op. cit.

4 Catechesi durante l’Udienza generale per la 50ª Giornata Mondiale della Terra. “Vincere le sfide globali”, 22 aprile 2020.

5 Omelia per la II Domenica di Pasqua (o della Divina Misericordia). “L’egoismo: un virus ancora peggiore”, 19 aprile 2020.

6 Messaggio Urbi et orbi – Pasqua 2020. “Come una fiamma nuova”, 12 aprile 2020.

7 Lettera ai Movimenti Popolari. “A un esercito invisibile”, 12 aprile 2020.

8 Come una fiamma nuova, op. cit.

9 Ibid.

10 A un esercito invisibile, op. cit.

11 Lettera al mondo dei giornali di strada, 21 aprile 2020.